Hướng dẫn chi tiết cách chăm sóc vết mổ sau sinh

Khi một người phụ nữ trải qua quá trình sinh mổ, việc chăm sóc vết mổ sau sinh là một bước cực kỳ quan trọng trong quá trình phục hồi của cơ thể. Chăm sóc vết mổ đòi hỏi sự cẩn thận và kiên nhẫn, vì vậy những người xung quanh cần tìm hiểu kỹ những kiến thức liên quan. Cùng Honey Bear tìm hiểu ngay sau đây.

Vết mổ sau sinh bao lâu thì lành?

Vết mổ sau sinh là một phần không thể thiếu trong quá trình sinh hạ. Thời gian lành của vết mổ sau sinh thường phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm độ phức tạp của quá trình mổ, sức khỏe tổng thể của sản phụ và cách chăm sóc sau sinh.

Lúc đầu, vết mổ sau sinh được khâu kín và trong khoảng 7 ngày đầu, vết mổ sẽ liền lại. Sau đó khoảng 2 – 3 tuần, vết mổ sẽ bắt đầu hình thành sẹo, có thể dẫn đến cảm giác đau khi tiếp xúc với vết mổ.

Sau khoảng 3 tháng, vết mổ mới được coi là lành hoàn toàn, sẹo trở nên mờ và có màu gần giống với da xung quanh. Tuy nhiên, một số phụ nữ có thể cảm thấy đau ở vết mổ trong thời gian dài hơn, có thể kéo dài đến 6 tháng hoặc thậm chí là 1,5 năm.

Việc tái khám phụ khoa sau khoảng 2 tháng sau sinh là rất quan trọng để đảm bảo sự phục hồi tốt nhất và giúp xác định có vấn đề gì bất thường không. Trong suốt quá trình lành, sản phụ cần tránh gãi hoặc chạm vào để tránh viêm nhiễm và kích thích vết sẹo. Chăm sóc kỹ lưỡng và theo dõi vết mổ sau sinh là rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe tổng thể của sản phụ sau sinh.

Hướng dẫn cách chăm sóc vết mổ sau sinh mau lành

Khi một phụ nữ trải qua quá trình sinh hạ, việc chăm sóc vết mổ một cách cẩn thận và đúng cách là rất quan trọng để đảm bảo sự phục hồi nhanh chóng và hiệu quả. Dưới đây là một số hướng dẫn cơ bản về cách chăm sóc vết mổ sau sinh để giúp nó mau lành và tránh tình trạng viêm nhiễm:

Tuần lễ đầu tiên sau khi sinh

Trong tuần đầu tiên sau khi sinh, mẹ sẽ được chăm sóc kỹ lưỡng và được chỉ định sử dụng các loại thuốc cần thiết để giảm đau và phòng tránh nhiễm trùng cho vết mổ. Đồng thời, vùng quanh vết mổ cũng cần được vệ sinh hàng ngày để đảm bảo vết mổ sạch sẽ và khô ráo. Khi trở về nhà từ bệnh viện, mẹ thường sẽ cảm thấy đau nhức ở vùng đáy chậu.  Và để giảm đau và sưng, việc sử dụng túi nước đá chườm vùng quanh vết mổ có thể là một biện pháp hiệu quả.

Ở ngày thứ ba sau sinh, vết mổ có thể được mở băng và để khô tự nhiên. Trong quá trình tắm, mẹ nên sử dụng khăn bông mềm nhúng nước ấm để lau người và tránh chạm đến vùng vết mổ. Nếu vết mổ gây đau quá mức, mẹ cần thông báo ngay với bác sĩ để được tư vấn và kê đơn thuốc giảm đau phù hợp.

Ngoài ra, có một số lời khuyên quan trọng khác để chăm sóc vết mổ sau sinh như sử dụng khăn bông mềm (cho trẻ em) để lau người, đặc biệt là lau từ phía trước ra phía sau để tránh nhiễm trùng. Một số loại thuốc giảm đau không kê đơn như Motrin (Ibuprofen) có thể được sử dụng để giảm đau từ vết mổ. Ngoài ra, có thể sử dụng thuốc xịt gây tê dành cho các bà mẹ mới sinh để giảm cảm giác đau khi tiếp xúc với vùng vết mổ. 

Đảm bảo tuân thủ các hướng dẫn từ bác sĩ và nhân viên y tế là rất quan trọng trong quá trình chăm sóc vết mổ sau sinh để đảm bảo sự phục hồi nhanh chóng và hiệu quả.

Từ tuần thứ 2 trở đi

Khi bước sang tuần thứ 2 sau sinh, các bác sĩ thường sẽ chỉ định cắt chỉ cho vết mổ (thường sau khoảng 5 ngày đối với mổ đẻ lần đầu và sau 7 – 8 ngày cho mổ từ lần thứ 2 trở lên). Tuy nhiên, đối với các vết mổ được khâu bằng chỉ tự tiêu, không cần thiết phải thực hiện quá trình cắt chỉ này. Nếu vết mổ ổn định, sản phụ sẽ được xuất viện và tiếp tục quá trình chăm sóc tại nhà.

Vì vậy, các bà mẹ cần nhớ thực hiện chăm sóc vết mổ sau khi cắt chỉ tại nhà như sau:

• Tắm bằng nước ấm và tránh tắm quá lâu để không làm ướt vết thương. Không nên ngâm cơ thể trong bồn tắm, vì điều này có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng vết mổ.
• Dùng khăn bông có chất liệu mềm, sạch để lau khô vết mổ sau khi tắm. Không cần sử dụng băng kín, vì điều này có thể làm ẩm và gây khó chịu cho vết mổ.
• Luôn giữ vết mổ sau sinh khô sạch để thúc đẩy quá trình phục hồi sẹo và tránh nhiễm trùng. Có thể sử dụng dung dịch betadin hoặc povidine 10% để thoa lên vết mổ. Nhưng hãy nhớ thảo luận với bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại dung dịch nào nhé. 
• …

Cần lưu ý khi chăm sóc vết mổ tại nhà?

Sau khi sinh mổ, sản phụ thường sẽ được giữ lại tại bệnh viện khoảng 4-5 ngày trước khi được xuất viện và trở về nhà. Trong thời gian chăm sóc mẹ sau sinh mổ, cần lưu ý một số điểm sau:

• Hạn chế tiếp xúc trực tiếp: Không nên sờ tay vào vết mổ hoặc gãi vết mổ nếu có cảm giác ngứa. Việc này có thể làm tổn thương vết mổ và tăng nguy cơ nhiễm trùng.
• Tắm bình thường: Sản phụ có thể tắm bình thường, nhưng cần tránh tắm quá lâu và không nên ngâm mình trong bồn tắm, vì điều này có thể làm ướt vết thương và tăng nguy cơ nhiễm trùng.
• Sử dụng khăn sạch và mềm: Sau khi tắm, sử dụng khăn có chất liệu mềm và sạch để thấm khô vết mổ. Đảm bảo khăn sạch và không được sử dụng chung với người khác để tránh nhiễm trùng.
• Giữ vết mổ khô thoáng: Luôn giữ vết mổ sau sinh khô ráo và thoáng mát. Có thể sử dụng dung dịch betadin hoặc povidine 10% để vệ sinh vết mổ, nhưng hãy thảo luận với bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại dung dịch nào.
• Luôn rửa tay sạch sẽ: Trước khi chạm vào vết mổ, luôn rửa tay sạch sẽ để tránh nhiễm trùng và bảo vệ vết mổ.
• …

Những lưu ý trên giúp bảo vệ và chăm sóc vết mổ sau sinh tại nhà một cách an toàn và hiệu quả, đồng thời giúp sản phụ phục hồi nhanh chóng sau quá trình sinh mổ. Tuy vậy, nếu bạn gặp khó khăn khi phải tự mình chăm sóc ở nhà, bạn có thể liên hệ dịch vụ chăm sóc sau sinh tại Hà Nội để được các chuyên gia hỗ trợ vừa chăm sóc vừa đưa ra các lời khuyên hữu ích nhất.

Mẹ nên ăn gì để vết mổ mau lành?

Để vết mổ sau sinh mau lành và đảm bảo sức khỏe tổng thể, việc ăn uống đúng cách là rất quan trọng. Dưới đây là một số lời khuyên về chế độ dinh dưỡng phù hợp sau sinh mổ:

• Tránh đồ ngọt và sản phẩm từ đậu tương: Việc ăn nhiều đường và các sản phẩm từ đậu tương có thể gây táo bón và đầy hơi, gây khó khăn trong quá trình hồi phục. Thay vào đó, ưu tiên ăn cháo loãng và uống nhiều nước trong khoảng thời gian đầu sau sinh.
• Uống đủ nước: Do tác động của thuốc tê và tình trạng đầy hơi có thể kéo dài trong 3 – 5 ngày, việc uống đủ nước là cực kỳ quan trọng. Nước giúp duy trì sự lưu thông của máu và hỗ trợ quá trình phục hồi.
• Ăn uống bình thường từ ngày thứ 2 trở đi: Từ ngày thứ 2 sau sinh trở đi, mẹ có thể ăn uống bình thường. Tuy nhiên, nên ưu tiên ăn nhiều rau xanh, thực phẩm giàu canxi và protein để hỗ trợ quá trình phục hồi.
• Tránh thực phẩm có tính hàn hoặc mùi tanh: Các thức ăn có tính hàn hoặc mùi tanh như hải sản có thể gây khó khăn cho việc đông máu tại vết mổ và tăng nguy cơ nhiễm trùng. Vì vậy, nên tránh những thực phẩm này trong giai đoạn phục hồi.
• Kiêng ăn một số loại thực phẩm cụ thể: Tránh ăn rau muống, thịt gà, gạo dẻo như gạo nếp, lòng trắng trứng gà, vì chúng có thể gây mủ viêm và sẹo lồi sau mổ đẻ.

Tuân thủ các lời khuyên về chế độ dinh dưỡng sau sinh mổ sẽ giúp cải thiện quá trình phục hồi và giảm nguy cơ mắc các vấn đề sau mổ đẻ.

Sản phụ có nên vận động sau sinh mổ không?

Sau sinh mổ, việc vận động được khuyến khích để giúp sản phụ phục hồi nhanh chóng và giảm nguy cơ các biến chứng sau mổ. Dưới đây là những điều cần biết về việc vận động sau sinh mổ:

• Vận động sớm: Sản phụ được khuyến khích vận động sớm ngay từ những giờ đầu sau mổ đẻ. Việc này giúp tăng lưu thông máu, giảm nguy cơ sưng vùng vết mổ, và ngăn chặn tình trạng dính ruột. Sản phụ sẽ được hướng dẫn vận động nhẹ nhàng ngay tại giường ngay trong ngày đầu tiên sau mổ, và từ đó tiếp tục tập ngồi dậy, ra khỏi giường trong các ngày tiếp theo.
• Tập đi lại: Sang ngày thứ 3 sau sinh mổ, sản phụ sẽ được khuyến khích tập đi lại quanh phòng và thực hiện các sinh hoạt hàng ngày gần như bình thường. Điều này giúp cơ thể thích ứng dần với việc vận động và hỗ trợ quá trình phục hồi.
• Tham gia bài tập thể dục sau 4 – 6 tuần: Sau khoảng 4 – 6 tuần sau sinh, sản phụ có thể bắt đầu tham gia các bài tập thể dục trở lại bình thường. Tuy nhiên, trước khi bắt đầu, nên thảo luận với bác sĩ để đảm bảo cơ thể đã đủ khỏe mạnh để thực hiện các bài tập này một cách an toàn và hiệu quả.

Việc vận động sau sinh mổ không chỉ giúp tăng cường sức khỏe mà còn giúp sản phụ nhanh chóng hồi phục và trở lại hoạt động hàng ngày. Tuy nhiên, cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ và không nên tự ý bắt đầu vận động quá sớm hoặc quá mạnh mẽ sau mổ đẻ.

Khi nào cần đến bệnh viện kiểm tra vết mổ?

Trong quá trình chăm sóc vết mổ sau sinh tại nhà, nếu sản phụ gặp phải bất kỳ một trong những dấu hiệu sau đây, đó là tín hiệu cần đến bệnh viện để được bác sĩ kiểm tra và điều trị kịp thời:

• Đau bụng dưới dữ dội: Đau đớn tại vùng bụng dưới, đặc biệt là ở vị trí vết mổ, dù không động vào cũng rất đau có thể là dấu hiệu của tổn thương bên trong cần được kiểm tra kỹ lưỡng.
• Vết mổ sưng, tấy, đỏ, nóng ran hoặc ngứa: Nếu vết mổ bắt đầu sưng to, có dấu hiệu viêm nhiễm như đỏ, nóng, có thể thấy dịch mủ chảy ra và có mùi hôi, đây là dấu hiệu rõ ràng của viêm nhiễm và cần phải được xử lý ngay lập tức.
• Sốt cao trên 38,5 độ: Nếu sản phụ có sốt cao trên mức bình thường, đặc biệt là kèm theo các triệu chứng khác như đau bụng, mệt mỏi, đây có thể là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng và cần được bác sĩ tư vấn và điều trị.
• Sản dịch sau sinh có mùi hôi: Nếu sản dịch sau sinh có mùi hôi, đây là biểu hiện rõ ràng của nhiễm trùng hậu sản và cần được kiểm tra và điều trị kịp thời để tránh các biến chứng nghiêm trọng.

Việc đến bệnh viện kiểm tra vết mổ khi gặp phải những dấu hiệu trên là rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe và an toàn của sản phụ sau sinh mổ. 

Chăm sóc vết mổ sau sinh là một bước quan trọng trong việc đảm bảo sức khỏe và phục hồi sau quá trình sinh mổ. Việc tuân thủ các hướng dẫn của bác sĩ, giữ vết mổ sạch sẽ và khô ráo, chú ý đến các dấu hiệu bất thường, và bắt đầu vận động nhẹ nhàng là những yếu tố quan trọng giúp sản phụ phục hồi một cách an toàn và hiệu quả. Sự kiên nhẫn và chăm sóc đúng cách sẽ giúp sản phụ trải qua quá trình này một cách êm đềm và thành công.

Xem thêm bài viết hữu ích: Hướng dẫn chăm sóc em bé sau khi sinh mổ an toàn